Niemal każdy z nas doświadczał takiej sytuacji, w której z trudem wyrażał swoje myśli, poglądy, emocje. Ale prawdopodobnie każdy zna choćby jedną osobę, która z łatwością nawiązuje kontakty, swobodnie podejmuje rozmowę, polemikę, broni własnego stanowiska. Można by przyjąć, że jest to tylko wynik różnic indywidualnych...
Niewątpliwie tak. Nie oznacza to jednak, że osoby, które mają trudności z wyrażaniem uczuć, próśb, poglądów czy konstruktywnym reagowaniem na odmienne poglądy innych muszą bezradnie trwać w tym stanie.
Pojęcie asertywności
Zachowanie asertywne to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, preferencje, uczucia, przekonania, poglądy, wartości, bez odczuwania wewnętrznego dyskomfortu i nie lekceważąc rozmówców. W sytuacjach konfliktowych,
umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis, bez poświęcania własnej godności i rezygnacji z uznanych wartości. Ludzie asertywni potrafią powiedzieć "nie", bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku....
Być asertywnym znaczy domagać się swoich lub czyichś praw lub występować w ich obronie, w granicach nie naruszających praw i psychicznego terytorium innych osób oraz własnych.
Osoba asertywna ma jasno określony cel i potrafi kontrolować własne emocje, nie poddaje się zbyt łatwo manipulacjom i naciskom emocjonalnym innych osób.
W rzeczywistości
na postawę asertywną składają się bardzo różne zachowania, za pomocą których człowiek może wyrażać uczucia, życzenia, opinie oraz dbać o swoje interesy bezpośrednio, stanowczo i uczciwie, a jednocześnie szanować inne osoby.
Bycie asertywnym przynosi dużo korzyści. Dzięki takiej postawie kontakty z innymi ludźmi stają się łatwiejsze i bardziej satysfakcjonujące.
Rozpowszechnienie się szacunku i jasnych relacji między ludźmi prowadzi do zmniejszenia się ich stresu i polepszenia atmosfery. Wzrasta też skuteczność działania, bo
osoby asertywne sprawniej komunikują się w zespole.
Jak zatem stać się asertywnym?
Czy można się stać
asertywną osobą po przeczytaniu jednej a nawet kilku mądrych książek, albo po odbyciu treningu szkoleniowego, a nawet kilku szkoleń? A może
asertywnym trzeba się urodzić i mieć odpowiednie geny?
Uczenie się stosowania
metod asertywności jest procesem,który trwa przez całe życie i jest ściśle związany z rozwojem osobistym człowieka. Oczywistym staje się więc fakt, że
treningu asertywności nie da się tylko "zaliczyć", ani też spowodować, by ktoś stosował tę metodę rozwiązywania problemów bez bardzo osobistego przekonania o jej słuszności.
Niemniej jednak bez żadnej wiedzy na ten temat nie jesteśmy w stanie "nagle"
stać się asertywni. Pomocne w nauce asertywności mogą być różne
książki szeroko opisujące ten temat.
I jeszcze kilka porad...
Jeśli chcesz zachowywać się asertywnie spróbuj już dziś:
* Używać otwarcie słów TAK i NIE.
* Nie przepraszaj jeśli nie zawiniłeś.
* Nie usprawiedliwiaj się, ani nie tłumacz nadmiernie, natomiast wyjaśniaj powody swojego postępowania jeżeli chcesz być dobrze zrozumiany.
* Nie napadaj na rozmówcę, nie strasz go, nie poddawaj w wątpliwość jego charakteru lub myślenia.
* Używaj komunikatów typu JA, a nie komunikatów typu TY, dla przykładu - jeżeli ktoś się spóźnia na spotkanie z Tobą, nie napadaj go słowami "jesteś nieodpowiedzialny, lekceważysz mój czas" tylko powiedz "czuję złość/jest mi przykro kiedy się spóźniasz".
* Gdy jesteś atakowany - broń się. Nie pozwalaj na naruszanie Twojej godności osobistej. Nie zgadzaj się na to, aby ktoś Cię traktował w sposób raniący Twoje uczucia. Pomocą mogą być takie zdania: "Nie podoba mi się sposób, w jaki do mnie mówisz", "Nie życzę sobie być tak traktowana", "Nie chcę, żebyś zwracał się do mnie w ten sposób", itp.
* Staraj się nie kłamać - masz prawo być sobą, nie wstydź się siebie, nawet jeśli popełniasz błędy.
* Mów jasno i wprost, o co Ci chodzi.
* Pytaj otwarcie, gdy czegoś nie rozumiesz.
* Mów, że nie wiesz, gdy czegoś nie wiesz; mów, że nie chcesz o czymś mówić, jeśli nie chcesz o tym mówić.
* Zwróć uwagę by realizować swoje zamiary nie krzywdząc innych.
* Przyznaj innym dokładnie takie same prawa do asertywnego zachowania, jakie przyznajesz sobie.
* Wyrażaj otwarcie swoje oczekiwania, jeżeli ktoś narusza Twoje terytorium powiedz mu o tym oraz wskaż jak chcesz być na przyszłość traktowany np. Czuję złość kiedy zwracasz się do mnie w ten sposób wolę/oczekuję abyś konstruktywnie mnie oceniał.
Powodzenia!
--
O autorze
Aneta Styńska, psycholog
Psychorada.pl - Internetowa Platforma Psychologiczna
Konsultacje. Szkolenia. Poradniki.
www.psychorada.pl
Pomagam ludziom w budowaniu pozytywnych relacji z sobą i innymi.
Demencja jest chorobą , którą trudno zrozumieć osobie zdrowej opiekującej się swoim bliskim.
Same majaki , rozmowy ze zmarłymi krewnymi , nazywanie nas ich imionami - nie jest jeszcze takie straszne.
Najgorsze jest to , iż chory jest agresywny i bardzo silny fizycznie.
Dla mojej mamy , gdy robiła się agresywna - lekarz przepisywał tabletki uspokajające , które zazwyczaj działały pobudzająco.
Bywały dni - kiedy po trzy godziny myła podłogę na kolanach i nie można było jej wytłumaczyć , że jest już czysto.
Opieka nad chorym polega na tym , by pilnować go , by nie zrobił sobie krzywdy , bo żadne tłumaczenia i wyjaśnienia nie pomagają . Chory wie wszystko najlepiej.
Chwile agresywności i złości trzeba przeczekać spokojnie.
Nie mamy wpływu na przebieg choroby - ale możemy choremu zapewnić bezpieczeństwo i miłość , która jest mu bardzo potrzebna.